فن بیان در گویندگی کتاب صوتی

گویندگی کتاب صوتی یکی از شاخه‌های مهم و پرطرفدار صنعت صوت است که در سال‌های اخیر با توجه به رشد فناوری و تغییر عادات مخاطبان، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. گویندگی کتاب صوتی نیازمند مهارت‌های خاصی است که باید توسط گوینده به خوبی مسلط باشد. یکی از این مهارت‌ها فن بیان است که در این مقاله به آن پرداخته‌ایم.

فن بیان چیست؟

فن بیان به مجموعه‌ای از قواعد و اصولی گفته می‌شود که به گوینده کمک می‌کند تا پیام خود را به شکل مناسب، روان و جذاب به مخاطبان منتقل کند. فن بیان شامل عناصر مختلفی است که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• لحن و صدای گوینده: لحن و صدای گوینده باید با محتوای کتاب صوتی هماهنگ باشد و تاثیر مناسب را بر روح و روان مخاطبان بگذارد. لحن و صدای گوینده باید تغییرات مناسب را در شرایط مختلف داستان یا مطلب داشته باشد و خستگی، تکرار و یکنواختی را به وجود نیاورد.
• تلفظ و لهجه گوینده: تلفظ و لهجه گوینده باید در حد قابل قبول و استاندارد باشد و از خطاهای زبانی جلوگیری شود. تلفظ و لهجه گوینده باید با توجه به نوع کتاب صوتی، سبک نوشتاری، جمهور هدف و منطقه جغرافیایی تعیین شود. تلفظ و لهجه گوینده نباید باعث سردرگمی، ابهام، اشتباه یا نارضایتی مخاطبان شود.
• فرمول‌بندی جملات: فرمول‌بندی جملات به شکل ساده، روان و قابل فهم بودن آن‌ها اشاره دارد. فرمول‌بندی جملات باید با توجه به نقش گوینده در کتاب صوتی، چه به عنوان راوی، شخصیت داستان، نقاد، تحلیل‌گر و غیره، انجام شود. فرمول‌بندی جملات نباید باعث پراکنده شدن توجه، سست شدن علاقه، کسل شدن حساسیت یا کم شدن اعتماد مخاطبان شود.
• استفاده از لغات: استفاده از لغات به انتخاب مناسب و دقیق لغات برای بیان پیام گفتاری اشاره دارد. استفاده از لغات باید با توجه به سطح زبان، دانش و فرهنگ مخاطبان، نقش و هدف گوینده، نوع و سبک کتاب صوتی، اصول زبان و غیره، صورت پذیرد. استفاده از لغات نباید باعث شود که پیام گفتاری نامفهوم، خشک، پرحاش